ستار ئەحمەد

هەربەیانیەك چیرۆكێك

لە شەقامی ماڵە كۆنەكەمان

هەموو بەیانییەك چیرۆكێك هەیە

چیرۆكی خەڵكانێك كە لە ژێر باری ژیان

هەنگاو دەنێن بەرەو ڕۆژێكی نوێ

كرێكارە بیناسازەكان لە سەرەتای ڕۆژ

بە جانتای نانی بەیانی و ئامێری كارەوە

دەڕۆن بۆ شوێنی كارەكەیان

دڵۆپە ئارەقەكانیان دەبنە خشتی بیناكان

لە نانەواخانەكەی سەری كۆڵان

بۆنی نانی گەرم بڵاو دەبێتەوە

پیرەمێردێك بە گۆچانەكەیەوە

دێت بۆ كڕینی نانی بەیانی نەوەكانی

قوتابخانەكەی ئەوبەر

پڕە لە دەنگی منداڵان

هەندێكیان بە جانتای قورسەوە

هەندێكیان بە سكی برسییەوە

لە ژووری پۆلەكاندا

مامۆستایەك بە مووچەیەكی كەم

خەونی گەورە دەچێنێت

لە مێشكی نەوەی داهاتوو

دایكێك لە پەنجەرەی ماڵەكەیەوە

جلی منداڵەكانی هەڵدەواسێت

لەگەڵ هەر پارچە جلێك

خەمێك دەشواتەوە

لە دوكانە بچووكەكەی حاجی ڕەحمان

پیرەمێردەكان كۆ دەبنەوە

باسی گرانی و بێكاری دەكەن

یادی ڕۆژانی ڕابردوو دەكەنەوە

لە نەخۆشخانەی گشتی

ژوورەكان پڕن لە ئازار

پەرستارێك بە ماندووێتییەوە

دڵنەوایی نەخۆشەكان دەكات

لە بازاڕی شار

دەستفرۆشەكان هاوار دەكەن

كاڵاكانیان پیشان دەدەن

بۆ پەیداكردنی پارووە نانێك

گەنجێك لە قاوەخانەیەك

ڕۆژنامە دەخوێنێتەوە

خەونی كارێك دەبینێت

لە وڵاتێكی دوور

لە پاركی شار

پیرەژنێك نانی كۆترەكان دەدات

لەگەڵ هەر پارچە نانێك

بیرەوەرییەك دەگێڕێتەوە

شەو كە دادێت

چراكان یەك یەك دەكوژێنەوە

لە هەر پەنجەرەیەكەوە

چیرۆكێكی جیاواز دەبینرێت

خێزانێك لە دەوری خوانێكی سادە

نانی ئێوارە دەخۆن

منداڵەكان باسی قوتابخانە دەكەن

دایك و باوك گوێ دەگرن

لە ژوورێكی بچووكدا

قوتابییەك بە چرایەكی كزەوە

وانەكانی دەخوێنێتەوە

خەون بە زانكۆوە دەبینێت

لە سەربانێك

پیاوێك سەیری ئەستێرەكان دەكات

بیر لە قەرزەكانی دەكاتەوە

داهاتوو وەك تارماییەك دەبینێت

ژیان لە نیشتمانی من

بە خۆشی و ناخۆشییەوە

هەر ڕۆژە و چیرۆكێك

هەر شەوە و خەونێك

مرۆڤەكان بەردەوام دەبن

لە ڕێگای ژیان

هەندێك بە زەردەخەنەوە

هەندێك بە فرمێسكەوە

بەڵام هەموویان

لە هەوڵی ژیانێكی باشتردان

لە خەونی سبەینێیەكی ڕووناكتر

بۆ خۆیان و منداڵەكانیان

ــــــ

بە دڵنیاییەوە، ئەم شیعرەی "شێخ سدیق" دەربارەی "هەموو بەیانییەك چیرۆكێك" شیعرێكی كاریگەر و پڕ لە وێنەی زیندووە.

"هەربەیانیەك چیرۆكێك" ناونیشانێكی سەرنجڕاكێش و كورت و پوختە، ڕاستەوخۆ باس لەو گێڕانەوە ڕۆژانەیە دەكات كە لە ژیانی ئاسایی خەڵكدا هەیە.

ناوەڕۆكی سەرەكی شیعرەكە بریتییە لە وێناكردنی تابلۆی ژیانی ڕۆژانەی كۆمەڵگە، بەتایبەت لایەنە سادە و ماندووەكەی ژیان. شیعرەكە وەك كامێرایەك دەسووڕێتەوە و وردەكارییەكانی ڕەنج، ئازار، هیوا و خەونی مرۆڤە سادەكان تۆمار دەكات.

شیعرەكە زۆر دەوڵەمەندە بە وێنەی هەستپێكراو (حسی). شاعیر شوێن و كەسایەتی جیاواز دەخاتە بەر چاو:

بیناسازەكان و ئارەق: "دڵۆپە ئارەقەكانیان دەبنە خشتی بیناكان" - وێنەیەكی قووڵ، كە ڕەنج و بنیاتنان بەیەكەوە گرێدەدات.

"بۆنی نانی گەرم بڵاو دەبێتەوە" - وێنەیەكی بیستراو و بۆنكراو كە هەستی ئارامی و پێداویستی ژیان دەگەیەنێت.

مامۆستا و خەون: "خەونی گەورە دەچێنێت لە مێشكی نەوەی داهاتوو" - وێنەیەكی جوان بۆ كاری پیرۆزی مامۆستا سەرەڕای كەم مووچەیی.

دایك و خەم: "لەگەڵ هەر پارچە جلێك خەمێك دەشواتەوە" - وێنەیەكی كاریگەر كە ماندووبوون و دڵەڕاوكێی دایكایەتی دەردەخات.

زمانی سادە و ڕەوان: شاعیر بە زمانێكی سادە، ڕاستەوخۆ و دوور لە ئاڵۆزی، نزیكبووەتەوە لە خوێنەر. ئەم شێوازە یارمەتیدەرە بۆ ئەوەی پەیامی شیعرەكە بەئاسانی بگاتە دڵ.

شاعیر وەك كامێرایەك چەندین گۆشەی ژیانی گشتی تۆمار كردووە (شەقام، نانەواخانە، قوتابخانە، نەخۆشخانە، بازاڕ، قاوەخانە، پارك) و دواتر چووەتە ناو ماڵەكان (خوان، ژووری قوتابی، سەربان). ئەمە تەكنیكێكی سەركەوتووە بۆ پێدانی گشتگیری بە ناوەڕۆكی شیعرەكە.

 لێكدانەوەی ژیان بە تێكەڵەیەك لە خۆشی و ناخۆشی، خەون و واقیع: "هەر ڕۆژە و چیرۆكێك، هەر شەوە و خەونێك".

شیعرەكە تیشك دەخاتە سەر كێشە كۆمەڵایەتی و ئابوورییەكان:

ڕەنجی كرێكاران و دەستفرۆشان.

گرانی و بێكاری (لەسەر زمانی پیرەمێردەكانی دوكانەكە).

مووچەی كەم (مامۆستا).

برسێتی منداڵان ("سكی برسیی").

قەرز و نادڵنیایی داهاتوو (پیاوەكەی سەر سەربان).

خەونی كۆچ ("خەونی كارێك دەبینێت لە وڵاتێكی دوور").

دوا پەیام:

شیعرەكە بەگەڕانەوە بۆ ماڵ و ژیانی تایبەتی كۆتاییدێت و دواتر كۆتایی بە پەیامێكی گشتگیری دێنێت: مرۆڤەكان سەرەڕای هەموو ناخۆشییەكان، "لە هەوڵی ژیانێكی باشتردان" و "لە خەونی سبەینێیەكی ڕووناكتردان". ئەمە هیوا و خۆڕاگری دەدات بە شیعرەكە.

شیعرەكە سەركەوتووە لە وێناكردنی ژیانی ڕۆژانەی سادەی خەڵكی نیشتمانەكە. شیعرێكی ڕیالیستی و مرۆییە كە هەست و سۆز دەجووڵێنێت. شێخ سدیق توانیویەتی بە وێنەی ورد و زمانێكی لێهاتوو، چیرۆكی هەزاران كەس لە چەند دێڕێكدا كۆبكاتەوە. ئەم شیعرە لە ژانری شیعری كۆمەڵایەتی و ژیانەوەدایە و بە باشترین شێوە ئەو ڕۆڵەی خۆی بینیوە.

 


 رێگای كوردستان ماڵپەڕێكی سیاسی، رۆشنبیری، گشتییە ئۆرگانی حزبی شیوعی كوردستانە، مەكتەبی راگەیاندنی ناوەندی بەڕێوەی دەبات

میدیا

   تەلەفۆن:   797 4635 750 964+

   ناونیشان:  هەولێر - گەرەکی ئازادی - نزیك نەخۆشخانەی نانەکەلی

   ئیمێل:  regaykurdistan@gmail.com

سۆسیال میدیا