شاعیرو هونەرمەند ئەرسەلان ئالانی: رەخنە بەداخەوە زیاترقاڵبی پیاهەڵدان و دەست خۆشی وەرگرتووە
شاعیر و هونەرمەند،ئەرسەلان سلێمان قادر ناسراو بە (ئەرسەلان ئالانی)،ساڵی 1980 لە گوندی (ئالانە)ی سەر بە قەزای خەلیفان لەدایك بووە، لە تەمەنی 5ساڵی دەخرێتە بەر خوێندنی ئاینی ، بەڵام دوای ساڵێك و لە تەمەنی 6ساڵی بەهۆی نەخۆشی لەپێ دەكەوێت و ناتوانێت بەئاسایی بەپێ بڕوات ، ڕاستە ئەو بووە خاوەن پێداویستی تایبەت ، بەڵام نەخۆشییەكەی نەبۆتە رێگر لە برەوەدان بە بەهرەكانی.
ئالانی لە ساڵانی 86-88 سەرەڕای هەبوونی شەڕ و نەهامەتی و گوند سووتان و دەربەدەری ژیانی لەشاخ و ئەشكەوتەكانی كوردستان ، كەئەوكات تەمەنی 8 ساڵان بوو ، بۆ خۆ سەرقاڵكردن و لەبیر بردنەوەی ئازارەكانی و جەنگ ، دەیویست ژیانی منداڵی پێش نەخۆشكەوتنی و پێش سووتانی گوندەكەی لەرێگەی تابلۆ وێنا بكات ، واتە ساڵانی 88 - 96 وەك هەر منداڵێك وێنەی سادەو ساكاری دەكێشا ، بەڵام وەك تابلۆ ساڵی 97 دەستی بەم هونەرە كردووە ، لەم روانگەوە خاوەنی چەندین پێشانگای تایبەت و هاوبەشە بۆئاگاداربوو بە كارو چالاكییەكانی ، بەچەند پرسیارێك بەسەرمان كردەوە.
هەڤپەیڤین- كامەران حاجی ئەلیاس
*سەرەتا بابزانین چۆن لەگەڵ جیهانی شیعر ئاشنا بوویت؟
- بۆ نووسینی شیعر ، فایەق بێكەس كاریگەری زۆری لەسەرم هەبوو، چونكە باوكم دیوانی بێكەسی شاعیری هەبوو بۆی دەخوێندمەوە ، ئیتر ساڵی 2001 دەستم بە نووسینی شیعر كرد كە دوو بەرهەمم هەیە (گەڵا وەریوەكان و نمەی باران).
*تاچەند پێویستە شاعیر لەگەڵ شیعرەكانی راستگۆ بێت؟
- ناكرێ شاعیر گوفتار و ڕەفتاری جیاوازبێ لەگەڵ تێكستەكانی ، بەڵكو پێویستە قەڵەم و ڕوئیا و ڕێبازی هاوتەریب بن، لە هەمان كاتدا بۆئەوەی خۆی و خوێنەران چێژ لە شیعرەكانی وەربگرن.
*بابزانین ئەو دەروازانەی كامەن بۆ شیعرنووسین ئایا خۆشەویستیە، ئافرەتە، سروشتە، دایكە ، باوكە، سۆزە...؟
- بێگومان زۆرن ئەو بابەتانەی كەدەبنە هەوێنی شیعرەكانم وەكو (وەسف ، نیشتمانی و نەتەوەیی ، عەشق و خۆشەویستی ، سۆز ، تەنز و ڕەخنە..) بۆیە شیعرەكانم لەیەك بابەت قەتیس نەكردوون.
*ئەو شاعیرو ئەدیبانە كامەن كە كاریگەریان لە سەرتۆ هەبووە؟
- زۆرن ئەو شاعیرانەی كاریگەرییان لەسەر من هەبووە ، وەك (فائق بێكەس ، قانع ، مەلا عەلی ، عەبدوڵڵا پەشێو ، ئیسماعیل خورماڵی چەندانی تریش، هەر یەكەو بەشێوەیەك تێكەڵ بە تێكستە شیعرەكانیان بووم و لەگەڵیان ژیاوم.
*باشە باباس لە هونەری شێوەكاری بەرێزتان بكەین، بزانین سەرچاوەی لەدایك بوونی تابلۆكانت چین؟
-تابڵۆكانم هەمەجۆرن،( پۆرترەیت ، سروشت ، ئاسەوار ، كلتور ) ، وە هەندێ جاریش لەسەر داواكاری ئازیزان وێنە دەكێشم ، بەڵام زیاتر كار لەسەر دیمەنی سروشتی كوردستان دەكەم كە سەرنجم ڕادەكێشێت.
*ڕەنگ فاكتەری سەرەكی هەموو تابلۆییەكە وەكو شێوەركارێك چۆن دەڕوانیتە ڕەنگ؟
- ڕەنگ لە دیدی من جیهانێكە لە خۆشەویستی ، لە ڕاستگۆیی ، لە ئاوازی رۆحی مرۆڤ ، بۆیە زۆربەی رەنگەكان لە تابلۆكانم دا وەكو كەرستەیەكی سەرەكی بوونیان هەیە.
*كاتێكی دیار كراوت هەیە بۆ نیگار كردنی تابلۆكانت؟
- بەهۆی سەرقاڵیم بە دەوام و خوێندنەوە ، هەفتەی تابلۆیەك یان دوو تابلۆ دەتوانم بكێشم ، ئەویش زیاتر لەئێواران ئەو كارە دەكەم.
*جوڵەی هونەری شێوەكاری بەگشتی چۆن دەبینیت؟
- هونەری شێوەكاری لە كوردستان جوڵەیەكی باشی هەیە ، شێوەكاری باش و بە ئەزموون بوونیان هەیە ، وە بەهۆی هەبوونی پەیمانگای هونەرە جوانەكانیش ڕێژەكە لەزیادبووندایە ، بەڵام بەداخەوە بینەری پیشانگاكان زۆر كەمبۆتەوە ، چونكە لە ئێستادا هەندێك لەو نەوانەی ئێستا، بەداخەوە نەلە شیعر و نە لە تابڵۆ تێناگەن.
*هاوكاری پاڵپشتی هونەرمەندان و نووسەران چۆن دەبینی لەلایەن دەزگا پەیوەندارەكان؟
- بەداخەوە ئەو هاوكاری و پاڵپشتییە ،وەك پێویست نییە مەگەر نووسەرێك یان شێوەكارێك پەیوەندی تایبەت و كەسی هەبێت ، ئەگینا لایەنی پەیوەندیدار ئامادە نییە فڵچەو ڕەنگێك بدات بە هونەرمەندان ، چجای هاوكاری و پاڵپشتی دیكە.
*رەخنە خاڵێكی گرنگە بۆ پیشڤەچوونی هونەر و ئەدەب ، چۆن دەڕوانیتە ئاستی رەخرگران لە كوردستان؟
- جاران خوێنەری هەموو بوارێك ،لەڕۆژنامەو گۆڤارو كتێب دابوو ، ئێستا خوێنەر زۆر لەكورتی داوە هەمووی بۆتە سۆشیال میدیا ، ئەوەش بواری ڕەخنەی كەم كردۆتەوە بەداخەوە زیاترقاڵبی پیاهەڵدان و دەست خۆشی وەرگرتووە ، ئەوەش ڕەنگە لێدانێك بێ لەشیعرو شاعیر ، پێویستە ڕەخنە گریش هەبێ ، ناكرێ ئێمە هەر بە دەستخۆشی باز بەسەر خوێندنەوە بدەین ، چونكە ئەگەر ڕەخنە نەبێ ناتوانین لاریەكان ڕاست بكەینەوە ، بەڵام ڕەخنەی پاڵنەر و بونیاتنەر بێت ، ئەوكات جیهانی ئەدەب و شیعر و هونەر جوانترو بەربڵاوتر دەبێت.
*ئێمە زۆر سوپاست دەكەین بۆ ئەو دەرفەتەی بەئێمەت بەخشی ، لە كۆتاییدا دوا وتەت چییە؟
- منیش سوپاستان دەكەم بۆ ئەو بەسەركردنەوەیە ، پێم وایە كاتی هاتووە تاكی كۆمەڵگا لەم خەوی دوور لە مەعریفەت و بێئاگایی لە خوێندنەوەو هونەر و ڕوناكبیری هەڵسێتەوە ، بە تایبەت گەنجەكان ، چونكە هەر گەلێك لە نووسین و هونەر دووركەوێتەوە، جێ دەمێنێ و دەكەوێتە دواوەی گەلان.
